پیشگیری از آفات پسته می تواند شما را از دردسر های مبارزه با این آفات نجات دهد. آفات بخشی جدایی ناپذیر از باغ بوده و از آنجا که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است، با کمی دقت و انجام فعالیت های مختلف می توانید از این بلا دوری کنید. در این مقاله از مغز و پسته می خواهیم همین کارها و فعالیت ها را با هم مرور کنیم.
امروزه آفات پسته یکی از چالش های جدی در باغ های پسته کاران محسوب می شود. این آفات می توانند خسارات زیادی به محصولات وارد کنند و برای جبران این خسارات، کشاورزان مجبور به صرف هزینه های بالایی می شوند. با این حال، بهترین راه برای جلوگیری از تحمل هزینه های اضافی و محافظت از محصولات، پیشگیری از بروز آفات است. پیشگیری همواره بهتر از درمان است و این موضوع در کشاورزی نیز صدق می کند. پسته یکی از محصولات کشاورزی با ارزش اقتصادی بالا است که در بسیاری از مناطق ایران کشت می شود. این محصول به دلیل کیفیت بالا و قیمت مناسب در بازارهای داخلی و خارجی، اهمیت زیادی دارد. همین موضوع اهمیت پیشگیری از آفات پسته را برای ما دو چندان می کند.
آفات مختلفی می توانند به محصولات پسته آسیب برسانند و میزان برداشت را به شدت کاهش دهند. برای مثال، آفات مانند شپشک ها، کنه ها و قارچ ها می توانند نه تنها به میوه ها، بلکه به درختان نیز آسیب بزنند و باعث کاهش طول عمر آنها شوند.
اهمیت پیشگیری از آفات پسته
آفات پسته از مواردی هستند که ممکن است هر باغ پسته ای با آنها درگیر شود که این مسئله از مشکلات و دغدغه های سالانه کشاورزان است البته روش هایی هم وجود دارد که می توان با استفاده از آنها آفات را به حداقل رساند و از خسارات ناشی بر محصولات جلوگیری کرد.
پییشگیری از آفات پسته تاثیر زیادی بر کیفیت محصولات و بازدهی باغ دارد و همچنین از صدمه رسیدن به محصولات جلوگیری می کند. بنابراین نباید از اهمیت پیشگیری از آفات پسته غافل شوید!
پیشگیری بهتر است یا مبارزه با آفات؟
بله درست است پیشگیری بهتر از درمان می باشد ، همان طور که می دانید پیشگیری از آفات پسته بسیار مهم تر و کاربردی تر از مبارزه است چرا که بیشتر وقت ها مبارزه بی نتیجه می ماند و باعث خسارات جبران ناپذیری به کشاورزان می شود و در صورت مبارزه این امکان هم وجود دارد که به نتیجه برسید اما با کاهش محصولات و صدمه رسیدن به باغ خود مواجه شوید پس بهترین راه حل ممکن پیشگیری از آفات پسته است که انواع مختلفی هم دارد که می توان با استفاده از آنها از بروز آفات پسته و ایجاد خسارات جلوگیری کرد که در ادامه این موارد را بررسی خواهیم کرد.
هرس درختان برای پیشگیری از آفات پسته
هرس کردن به معنای بریدن و جدا کردن شاخه های مزاحم درختان است که به منظور رشد بهتر و پیشگیری از آفات پسته این کار را کشاورزان انجام می دهند چون درختان پسته هم مانند بقیه درختان نیاز به هرس کردن دارند و هرس کردن به دلایل مختلفی انجام می شود که تاثیرات زیادی بر پیشگیری از آفات پسته هم دارد مناسب ترین زمان برای این کار فصل زمستان می باشد که درختان خواب هستند. هرس کردن درختان پسته باعث می شود تا درختان انرژی و جان دوباره ای بگیرند برای سال جدید که این کار خودش به تنهایی می تواند بهترین پیشگیری از آفات پسته باشد و کمک بزرگی به شما در رسیدن به محصولات بهتر بکند.
معمولا درختان پسته نیازی به هرس سنگین ندارند اما شما باید در زمان هرس کردن درختان پسته مواظب باشید شاخه ها را اشتباهی هرس نکنید چون بریدن بعضی از شاخه ها نه تنها کمکی به رشد درخت نمی کنند بلکه باعث کم شدن رشد هم می شوند پس اگر در انجام این کار مهارت کافی ندارید بهتر است کار را به کسی بسپرید که تجربه و مهارت انجام آن را دارد.
در این راه همیشه مشکلات و دغدغه های زیادی برای کشاورزان وجود داشته است و قبل از انجام آن سوالات زیادی برای آنها پیش آمده که دلایل هرس کردن درختان پسته چیست ؟ که در ادامه این مقاله به پاسخ این سوالات می پردازیم.
دلایل هرس کردن درختان پسته
هرس کردن درختان پسته دلایل مختلفی دارد و همچنین جزو هنرهای یک کشاورز محسوب می شود و همان طور که یک هرس خوب می تواند برای درختان پسته سودمند باشد یک هرس بد هم می تواند مضر باشد و به درختان صدمه بزند اما به طور کلی هرس کردن به دو دلیل انجام می شود که در ادامه به بیان هر یک می پردازیم:
هرس برای تغییر فرم پسته
هدف از این نوع هرس کردن تغییر فرم و شکل دهی درختان می باشد که باعث می شود درختان دارای اسکلت قوی و محکمی شوند، درختان به فرم مناسب و ایده آلی برسند و شاخه های مناسب برای رشد بهتر تحریک شوند. هرس درختان پسته برای رسیدن به شکل و فرم مناسب بهتر است 1 سال بعد از پیوند درختان انجام شود و مراحل اجرای این کار خودش به تنهایی ممکن است 3 الی 4 سال طول بکشد. متاسفانه در 90 درصد باغات کشاورزی پسته هنوز اصلاح فرم درختان انجام نشده است و درختان به صورت سنتی یا همان درخچه ای پرورش داده می شوند و بدترین فرم هرس درختان پسته بریدن شاخه های پایینی درخت و فرم دادن به تاج درخت است.
هرس برای باردهی درختان پسته
این هرس برای باردهی بهتر درختان پسته انجام می شود و بر روی درختان بارده صورت می گیرد که می تواند به صورت شاخه به شاخه یا تمام شاخه های درخت باشد.
اما این نوع هرس کردن به مهارت بسیار زیادی دارد چرا که هرگونه هرس اشتباه و نا به جا ، کربوهیدرات ذخیره شده را از بین می برد و سطح بالقوه برگ را نیز کاهش می دهد و در اثر کاهش کربوهیدرات و برگ ، ریشه درخت هم آسیب می بیند.
این نوع هرس کردن شامل هرس شاخه های مزاحم ، هرس تنک شاخه ها ، هرس سر برداری، هرس شاخه های آلوده، خشک و حذف پاجوش ها می باشد.
نقش آبیاری منظم در پیشگیری از آفات پسته
پسته یکی از محصولات مهم در باغ های کشاورزی است و نقش مهمی در صادرات دارد بنابراین باید با روش های درست از باغ های کشاورزی خود مراقبت کنیم اما همچنان پیشگیری از آفات پسته الویت بالاتری دارد که راه دیگر آن آبیاری منظم درختان است.
در باغ های پسته مقدار و شیوه آبیاری بسیار مهم است و تاثیر زیادی بر تولید پسته می گذارد. یک آبیاری خوب و منظم می تواند به رشد درختان جوان، پیشگیری از آفات پسته و بیماری هایی که از طریق خاک و یا هوا که به درختان پسته حمله می کنند کمک بسیار بزرگی کند. همچنین مقدار و کیفیت محصول سالانه و رشد درخت تحت تاثیر یک آبیاری خوب می باشد.
علاوه بر تمامی موارد ذکر شده شرایط اقلیمی، بافت خاک و پایه پیوند درخت پسته از عوامل مهمی می باشند که بر میزان آب مورد نیاز جهت تولید یک محصول اقتصادی تاثیر می گذارند.
درختان پسته برای رشد و تولید محصول مناسب به حدود 100 سانتی متر ارتفاع آب برای آبیاری در فصل رشد خود نیاز دارند که فصل رشد درختان پسته به مدت 8 ماه از اسفند تا مهر ماه می باشد.
به طور کلی هر هکتار باغ پسته به 12000 متر معکب آب برای آبیاری سالانه نیاز دارد و این مقدار بدون در نظر گرفتن کمترین هدر رفت آب در انتقال و آبیاری وآب مورد نیاز برای آبشویی زمستانه زمین های شور و نمکی برای درختان می باشد.
یخ آب زمستانه برای پیشگیری از آفات پسته
یکی دیگر از راه های پیشگیری از آفات پسته استفاده از یخ آب زمستانه می باشد که روش بسیار خوبی برای کسانی هست که نمی خواهند از سم های شیمیایی برای پیشگیری از آفات استفاده کنند و سالانه هزینه های زیادی را بابت سمپاشی متحمل شوند در ادامه این مطالب یخ آب زمستانه و نقش مهم آن را در پیشگیری از آفات پسته برای شما توضیح خواهیم داد.
یخ آب زمستانه چیست
یکی دیگر از روش های فیزیکی که هزینه کمتری هم برای کشاورزان دارد یخ آب زمستانه است که برای پیشگیری از آفات پسته و انواع بیماری ها بسیار مناسب است.
در فصل زمستان بسیاری از آفات برای زمستان گذرانی به خاک و پوشش های گیاهی سطح خاک پناه می برند که لازم است کشاورزان با روش های راعی و فیزکی با آنها مبارزه کنند که در این مواقع یخ آب زمستانه گزینه بسیار خوبی می باشد.
کشاورزان میتوانند در فصل زمستان زمین باغ های خود را شخم زده و سپس آن را آبیاری نمایند تا آب بعد از نفوذ به سطح خاک یخ کرده و تمامی آفاتی که در سطح خاک و پوشش های گیاهی سطح خاک می باشند را از بین ببرد و زمانی این عمل موثر است که یک روز قبل از اینکه دمای هوا به زیر صفر برود انجام شود تا تمامی تخم حشرات، حشرات بالغ و لارو های آنها که در سطح خاک می باشند را از بین ببرد و همه عواملی که در بیماری گیاه موثر هستند را کاهش داده و از آفات برای سال بعد پیشگیری کند.
برای یخ آب زمستانه معمولا کشاورزان باغ های خود را شخم زده و سپس آنها را کرت بندی می کنند و در آخر کرت ها را آبیاری می کنند که اگر این کار به درستی و در زمان مناسب انجام شود نقش بسیاری مهم در پیشگیری از آفات پسته دارد.
نقش مهم یخ آب زمستانه در پیشگیری از آفات پسته
استفاده از یخ آب زمستانه و غرقاب کردن خاک اطراف ریشه درختان باعث می شود آب در بخش های بالایی خاک یخ بزند و هوایی که داخل خاک وجود دارد به شدت کاهش یابد و تمامی آفات و کرم های داخل خاک به دلیل کمبود هوا از بین می روند.
همچنین ممکن است بخشی از آفات هم که در پوشش های گیاهی مانده اند بر اثر ایجاد یخ و کریستال های آن پوشش و جلد بدن آنها از بین برود بنابراین روش بسیار تاثیر گذاری در پیشگیری از آفات پسته است.
رعایت کردن فاصله کاشت درختان پسته
رعایت فاصله کاشت درختان بسیار مهم است. در پیشگیری از آفات پسته هم موثر می باشد بنابراین کشاورزان باید در زمان کاشت بذر یا نهال پسته فاصله استاندارد درختان را برای رشد بهتر رعایت کنند.
کشاورزان باید شرایط آب و هوایی، نوع خاک، نوع آبیاری و فواصل بین درختان را رعایت کنند چون تمامی این موارد برای درختان پسته ضروری می باشد.
اگر فاصله کاشت درختان رعایت نشود باعث می شود شاخ و برگ درختان در یکدیگر نفوذ کنند و در نتیجه بر روی شاخه های دیگر سایه ایجاد کنند و نور به مقدار کافی به تاج درخت نرسد و کیفیت محصولات پایین بیاید.
همچنین اگر فاصله درختان هم بیش از اندازه باشد تعداد درختان در هکتار کاهش می یابد و از لحاظ اقتصادی هم مناسب نیست. بنابراین فاصله کاشت درختان باید طوری باشد که وقتی درختان بزرگ می شوند با شاخه بزرگ درخت کناری خود تداخل نداشته باشند و اگر فاصله هم خیلی نزدیک باشد مشکل رقابت برای نور و سایه اندازی به درختان اجازه رشد نمی دهد و تاثیر منفی ای در کیفیت محصولات آینده دارد.
چند درخت پسته در هر هکتار باید کاشت
درختان پسته از دسته گیاهانی می باشند که سیستم ریشه ای بسیار قوی ای دارند و بهترین فاصله بین ردیف آنها 6 الی 7 متر و فاصله بین درختان 3 الی 4 متر است. تعداد نهال هایی که در هر هکتار کاشت می شود بین 334 الی 400 به صورت متغیر می باشد.
نکته دیگری که حائز اهمیت است رعایت فاصله کاشت بین ردیف ها است که اگر 6 متر نباشد با توجه به رشد رویشی درختان پسته برای کارکرد ماشین آلات در باغ مشکل به وجود می آید.
استفاده از سم های شیمیایی برای پیشگیری از آفات پسته
یکی دیگر از روش های پیشگیری از آفات پسته استفاده از سمپاشی شیمیایی می باشد که البته بعد از روش های بالا آخرین گزینه برای اقدام است که بسیار هزینه بر می باشد و در بسیاری از موارد ممکن است بعد از سمپاشی آفات به صورت کامل از بین نروند، همچنین سم های شیمیایی برای باغ های کشاورزی بسیار مضر و آسیب زننده است و تا جای ممکن سعی کنید روش های طبیعی را جایگزین سم های شیمیایی کنید. بهترین زمان برای سم پاشی در اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت ماه می باشد اما اگر آفات زیاد باشند می توان در فروردین ماه سم پاشی را آغاز کرد.
تشخیص آفات با تله های چسبناک زرد رنگ
یکی از راه های تشخیص آفات استفاده از تله می باشد که به صورت کارت های زرد رنگ چسبنده موجود می باشند. بسیاری از کشاورزان برای تشخیص آفات از این کارت ها استفاده می کنند اما این کار بسیار پر زحمت و زمان بر است و در بسیاری از موارد باعث می شود دشمنان طبیعی مانند زنبور های پارازیت هم در دام این تله ها بیفتند.
در واقع این روش به عنوان یک روش قطعی برای پیشگیری از آفات پسته توصیه نمی شود.
اشتباهات رایج در پیشگیری از آفات پسته
برای پیشگیری از آفات پسته کشاورزان باید به روش های صحیح و موثر روی بیاورند. اما گاهی اوقات، به دلیل اطلاعات ناکافی یا اشتباه، روش های نادرستی را به کار می برند که نه تنها به کنترل آفات کمک نمی کند، بلکه ممکن است وضعیت را بدتر کند. در زیر به مهمترین موارد از این اشتباهات و توضیحات مربوط به هر یک اشاره خواهیم کرد:
- استفاده بی رویه از سموم شیمیایی: بسیاری از کشاورزان به استفاده از سموم شیمیایی به صورت مکرر و بدون رعایت دوز مناسب روی می آورند. این کار می تواند به ایجاد مقاومت در آفات، آسیب به محیط زیست و کاهش کیفیت محصول منجر شود. استفاده بهینه و دقیق از سموم شیمیایی بر اساس توصیه های کارشناسان و در مواقع ضروری می تواند این مشکلات را برطرف کند.
- نادیده گرفتن دوره کارنس (زمان فاصله برداشت): برخی کشاورزان بدون در نظر گرفتن دوره کارنس، سمپاشی می کنند و بلافاصله محصولات را برداشت می کنند. این کار می تواند به باقی ماندن سموم در محصول و مشکلات بهداشتی برای مصرف کنندگان منجر شود. راه حل فرار از این شرایط رعایت دوره کارنس پس از سمپاشی و برداشت محصول تنها پس از اطمینان از عدم وجود باقیمانده سموم.
- عدم رعایت بهداشت باغ: عدم تمیزی و نگهداری مناسب از باغ، مانند رها کردن برگ های خشک و شاخه های مرده، می تواند محل مناسبی برای تکثیر آفات فراهم کند. در نظر گرفتن بهداشت منظم باغ، شامل جمع آوری و دفع صحیح بقایای گیاهی این مورد را رفع می کند.
- عدم توجه به تنوع زیستی: برخی کشاورزان تنها به پرورش پسته در باغ خود اکتفا می کنند، بدون اینکه به اهمیت تنوع زیستی توجه کنند. این کار می تواند آفات را جذب کند و آنها را در باغ متمرکز کند. کاشت گونه های مختلف گیاهی که به ایجاد تنوع زیستی کمک کند و دشمنان طبیعی آفات را جذب کند می تواند در این خصوص مفید باشد. البته باید مواردی مانند مصرف آب را نیز در نظر داشته باشید. همینطور برخی گونه ها مانند انار آفات خود را دارند که به مراتب می توانند بدتر باشند.
- سمپاشی در زمان های نامناسب: انجام سمپاشی در ساعات گرم روز یا هنگام بارندگی می تواند باعث کاهش کارایی سموم و افزایش خطرات زیست محیطی شود. برای رفع این مشکل انجام سمپاشی در ساعات خنک تر روز و زمانی که باد و باران وجود ندارد، توصیه می شود.
- عدم استفاده از تله های فرمونی: برخی کشاورزان از تله های فرمونی استفاده نمی کنند که می تواند منجر به عدم کنترل مناسب آفات شود. جدی گرفتن و استفاده از تله های فرمونی به عنوان یک روش موثر و کم هزینه برای پیشگیری از آفات پسته شناخته می شود و بسیار مفید است.
- عدم انجام هرس منظم: عدم هرس منظم درختان پسته می تواند باعث تراکم زیاد شاخ و برگ ها و فراهم آوردن محیط مناسبی برای آفات شود. هرس منظم درختان برای بهبود جریان هوا و کاهش پناهگاه های آفات کاری ضروری است.
- آبیاری نامناسب: آبیاری بیش از حد یا کم می تواند به سلامت درختان آسیب بزند و آنها را به آفات و بیماری ها حساس تر کند. تنظیم مناسب آبیاری بر اساس نیاز واقعی درختان و شرایط آب و هوایی در پیشگیری از آفات پسته نقش حیاتی دارد.
- عدم مشورت با کارشناسان متخصص: برخی کشاورزان بدون مشورت با کارشناسان کشاورزی و تنها بر اساس تجربیات شخصی خود اقدام به کنترل آفات می کنند که ممکن است ناکارآمد باشد. مشورت با کارشناسان کشاورزی و بهره گیری از دانش و تجربه آنها برای کنترل آفات می تواند در زمینه پیشگیری از آفات پسته بسیار کمک کننده باشد.
- استفاده از بذر و نهال آلوده: استفاده از بذرها و نهال های آلوده به آفات و بیماری ها می تواند به گسترش سریع آنها در باغ منجر شود. خرید بذر و نهال از مراکز معتبر و انجام قرنطینه و بررسی های لازم قبل از کاشت می تواند شما را از این مشکل نجات دهد.
پرهیز از این اشتباهات و اتخاذ روش های صحیح پیشگیری از آفات می تواند به حفظ سلامت و بهره وری باغ های پسته کمک کند. رعایت توصیه های علمی و همکاری با کارشناسان کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است و می تواند به کاهش خسارات و افزایش کیفیت محصول نهایی منجر شود.
نتیجه گیری
در مقاله بالا تمامی موارد طبیعی ای که برای پیشگیری از آفات پسته کاربردی بودند را بیان کردیم، همان طور که می دانید پیشگیری از آفات پسته بهتر از درمان آن است که حتی بعضی مواقع با وجود درمان هم درختان پسته آسیب می بیند و در نتیجه با کاهش محصول مواجه می شویم پس بهترین اقدام برای کشاورزان پیشگیری از آفات پسته به صورت طبیعی است که رعایت سالانه آن ها موجب رشد چشمگیری از محصولات می شود همچنین کم هزینه تر می باشد و از آسیب به درختان پسته هم جلوگیری می نماید. در صورتی که علاوه بر پیشگیری از آفات پسته در زمام کاشت، داشت و برداشت آن به روش هایی برای محافظت از ان در زمان انبار کردن ان نیز نیاز دارید، مقاله جلوگیری از کرم زدن پسته و نگهداری از پسته می توانند در این خصوص به شما کمک های زیادی بکنند.