فصل برداشت پسته در مناطق مختلف ایران کدام است؟

فصل برداشت پسته کی است؟ این سوالی است که هم برای باغداران و هم برای استفاده کنندگان از این میوه مقوی زیاد پیش می آید. در هر کدام از این دو دسته که جای داشته باشید، قرار است در این مقاله بهترین جواب را برای این سوال پیدا کنید.

پاییز، زمانی است که طبیعت به رنگارنگ ترین حالت خود می رسد و این فصل زمانی برای باغداران پسته بسیار مهم است. فصل برداشت پسته، مرحله ای است که سال ها کشاورزان به دنبال آن هستند، زیرا محصولی با ارزش و مورد انتظار برای آنان تولید می شود. این فصل، نهایت دقت و همت باغداران را می طلبد تا محصول خود را به بهترین شکل ممکن برداشت و از آن بهینه استفاده کنند. در این مقاله، قصد داریم به بررسی مراحل و فرآیند برداشت پسته در فصل پاییز بپردازیم. از لحظه ای که پسته ها به رسیدگی کامل خود می رسند تا لحظه ای که باغداران آن ها را برداشت می کنند، ما راهنمایی های لازم را در این مقاله ارائه خواهیم کرد تا باغبانان بتوانند این فرآیند را با بهترین شکل ممکن انجام دهند و از عملکرد مطلوبی در برداشت پسته خود بهره مند شوند.

برداشت پسته، عملیاتی دقیق و زمان بر است که نیازمند دانش و تجربه کافی از سوی باغداران می باشد. از این رو، در این مقاله به معرفی مراحل مختلف برداشت، شرایط محیطی مورد نیاز، و تکنیک های مناسب برای بهترین عملکرد در این فرآیند خواهیم پرداخت. قبل از اینکه بخواهیم در مورد اینکه فصل برداشت پسته کی است صحبت کنیم، بهتر است در مورد اینکه گسته چه زمانی می رسد و ویژگی های پسته رسیده چیست صحبت کنیم.

فصل برداشت پسته کی است؟

در مناطقی که تابستان های گرم و زمستان های نسبتاً سرد دارند، درختان پسته با رشد و نمو مطلوبی مواجه می شوند. این محصول، که جایگاه ویژه ای در بازار جهانی دارد، از اوایل فصل تابستان آغاز به رشد می کند و تا اوایل مهرماه به بلوغ می رسد. پیش بینی زمان مناسب برای برداشت این محصول کاری است که نیازمند دقت و توجه به جزئیات است. فصل برداشت پسته  زمانی شروع می شود که این محصول به بلوغ رسیده و کاملا رسیده باشد. این محصول هنگام بلوغ، قشر خارجی خود را از رنگ سبز به رنگ قرمز-زرد تغییر می دهد و از پوست سخت آن جدا می شود. زمان تغییر رنگ قشر خارجی به شدت به منطقه تولید و شرایط هوا و خاک بستگی دارد.

پیش بینی فصل برداشت پسته به نسبت آسان است، زیرا در این زمان، قشر خارجی پسته از رنگ سبز به رنگ قرمز-زرد تغییر می کند. هنگامی که پسته ها به بلوغ کامل می رسند، قشر خارجی آن ها رنگ سرخ درخشانی به خود می گیرد و شروع به جدا شدن از پوست داخلی می کند، در عین حال مغز پسته نیز شروع به بزرگتر شدن می نماید. در این مرحله، با فشار دادن بین دو انگشت، به راحتی می توان قشر خارجی را از پوست داخلی پسته جدا کرد.

بهترین فصل برداشت پسته زمانی است که حدود 70 تا 80 درصد از محصول به بلوغ کامل خود رسیده باشد و پسته دارای بالاترین کیفیت ممکن باشد، همچنین کمترین میزان آلودگی به آفلاتوکسین در آن مشاهده شود. در هنگام برداشت پسته، باید به دقت به مغز آن توجه شود. همچنین باید توجه داشت که پسته های کال باید شکسته شوند و در صورتی که مغز پسته پوک یا چروکیده باشد، باید با اقدام به برداشت محصول، جلوی کاهش کیفیت محصول گرفته شود. این اقدام همچنین از اتلاف وقت جلوگیری می کند و فرصتی برای استفاده از پسته در غذاسازی ایجاد می کند.

برای جلوگیری از آلودگی به انواع کرم ها و حفظ کیفیت مغز پسته ها، برداشت باید در اسرع وقت انجام شود. زمان مناسب برای برداشت پسته و فصل برداشت پسته زمانی است که پسته ها به راحتی از خوشه جدا می شوند، که معمولاً ۱ تا ۳ هفته پس از آنکه پسته ها به رنگ قرمز تغییر می کنند است. یکی از روش های دیگر برای تشخیص زمان برداشت، زمانی است که در فواصل زمانی به برخی از شاخه های میوه دار ضربه وارد می کنند و تعداد پسته هایی که از درخت می افتند را می شمارند. این کار به منظور تعیین بهترین زمان آمادگی درخت برای برداشت انجام می شود. اگر پسته ها هنوز به بلوغ کامل نرسیده باشند، لازم است که صبر کرده و منتظر بمانیم تا محصول بیشتر برسد و برداشت کل درخت همزمان انجام گیرد.

فصل برداشت پسته در مناطق مختلف ایران

فصل برداشت پسته برای هر منطقه از ایران و هر رقم پسته می تواند متفاوت باشد. مناطق اصلی تولید پسته در ایران دارای نقش بسیار مهمی در میزان تولید سالانه این محصول هستند. در اینجا به برخی از مناطق مهم تولید پسته در ایران اشاره می شود:

• استان کرمان: این استان به عنوان یکی از مراکز اصلی تولید پسته در ایران شناخته می شود. شهرهای کرمان، سیرجان، رفسنجان، زرند و شهربابک از مهم ترین شهرهای تولیدکننده پسته در این استان محسوب می شوند. در صورتی که به مقاله قطب تولید پسته در ایران مراجعه کنید، خواهید دید که این شهر ها در صدر میزان تولید پسته ایران قرار گرفته اند.
• استان یزد: تولید پسته در استان یزد نسبتاً کمتر است و به شهرهای مهریز، یزد و بافق محدود می شود.
• استان خراسان: استان خراسان نیز دارای دو مجموعه استان خراسان رضوی و خراسان جنوبی است که به طور کامل به تولید پسته مشغول هستند. شهرهای فردوس، قاین و سربیشه در استان خراسان جنوبی و فیض آباد، بردسکن، تایباد، گناباد، اسفراین، سبزوار و نیشابور در استان خراسان رضوی به عنوان قطب های تولید پسته شناخته می شوند.
• استان سمنان: در استان سمنان، پسته ها بیشتر برای مصرف تازه به فروش می رسند و شهر دامغان به عنوان شهر اصلی تولید کننده پسته در این استان شناخته می شود. اگر سری به مقاله انواع پسته دامغان بزنید بیشتر با این محصولات آشنا خواهید شد.
• استان قزوین: پسته تولید شده در این استان شکل ظاهری خاصی دارد که برای مصرف آجیلی مناسب نیست. شهرهای قزوین و بوئین زهرا اصلی ترین مراکز تولید پسته در این استان هستند.
• استان مرکزی: بیشتر تولیدات پسته در این استان به باغات ارگانیک اختصاص دارد. شمال این استان، به مرکزیت زرندیه، باغات اصلی تولید پسته را تشکیل می دهد.

در ادامه در مورد فصل برداشت پسته در هر یک از این استان ها و انواع گسته هایی که دارند بیشتر صحبت خواهیم کرد.

فصل برداشت پسته در رفسنجان و کرمان

استان کرمان به عنوان یکی از دارندگان بزرگترین باغات پسته صادراتی و درجه یک در ایران شناخته می شود و از جمله مناطق بسیار مهم برای کاشت درختان پسته است. تقریباً تمام مناطق این استان به عنوان مراکز تولید این محصول شناخته می شوند. شهرهای کرمان، رفسنجان، زرند، شهربابک و سیرجان از جمله مراکز تولیدی پسته در این استان هستند. در این نقطه از کشور، مسأله برداشت محصول از باغات تا حدی با سایر استان ها فرق می کند.

مقادیر قابل توجهی از محصولات تولیدشده در باغات استان کرمان به صورت کال و نارس برداشت می شود. برای انجام برداشت محصول، از اواخر ماه مرداد تا اواخر ماه شهریور زمان تعیین شده است. سپس محصولات رسیده برداشت می شوند. بخشی از محصولاتی که در این زمان برداشت می شود، برای تازه خوری در بازارهای مختلف کشور به فروش می رسد، و بخشی دیگر برای فرآوری به ترمینال های ضبط پسته ارسال می شود. فصل برداشت این محصولات از اواخر ماه شهریور تا اواسط ماه آبان اعلام شده است، با این حال بین مناطق مختلف این فصل ممکن است تفاوت داشته باشد.

فصل برداشت پسته در خراسان

استان خراسان که از شمال شرق ایران آغاز می شود و به شرق ادامه دارد، از جمله مهمترین مناطق تولید پسته در ایران است. با توجه به اینکه برداشت پسته در ایران غالباً از شمال به جنوب انجام می شود، این استان فصل بلندی برای برداشت پسته دارد و تامین حجم قابل توجهی از میزان تولید این محصول در ایران مربوط به استان خراسان است.

آغاز برداشت پسته اغلب با نوع فندقی از اوایل شهریور ماه آغاز می شود و تا اواخر مهرماه ادامه دارد. به عنوان مثال، در منطقه فردوس خراسان جنوبی، برداشت پسته از اوایل شهریور تا اواخر همین ماه ادامه دارد. در منطقه مه ولات خراسان فراوری محصول کال نیز رایج است و بسیاری از باغات بخشی از محصول خود را به صورت کال به فروش می رسانند. این کار به کمک مخارج مربوط به ثمر دهی محصولات دیگر باغات انجام می دهد.

فصل برداشت پسته در سمنان

فصل برداشت پسته در استان سمنان اغلب از اوایل ماه شهریور آغاز می‌شود. این منطقه به عنوان یکی از مراکز اصلی تولید پسته در ایران شناخته می‌شود و برداشت این محصول در اینجا با سرعتی بالا و به صورت پسته انجام می‌شود. زمان برداشت پسته در این استان به دلیل شرایط اقلیمی مطلوب و دسترسی به منابع آبی مناسب، از دیگر مناطق کشور بهبود یافته و معمولاً تا اواخر ماه شهریور ادامه دارد.

مزارع پسته در شهر دامغان و نواحی اطراف این شهر به عنوان مراکز اصلی برداشت محصول شناخته می‌شوند. در این منطقه، فرآیند برداشت تا اواخر ماه مهر ادامه پیدا می‌کند و در این زمان، بیشترین حجم محصول برداشت می‌شود. باغداران در این فصل به دلیل فرصت‌های موجود برای فروش محصولات تازه‌ترین تولیدات خود را به بازار عرضه می‌کنند و بازار پسته تازه را اشباع می‌کنند.

برداشت سریع و به موقع محصولات در فصل برداشت پسته استان سمنان، علاوه بر تامین نیاز بازار داخلی، به صادرات نیز کمک می‌کند. محصولات برداشت شده با کیفیت بالا و به موقع به بازارهای بین‌المللی ارسال می‌شوند، که این امر برای اقتصاد منطقه و کشور نیز اهمیت زیادی دارد.

فصل برداشت پسته در استان مرکزی

در استان مرکزی، فصل برداشت پسته نیز از اوایل ماه شهریور آغاز می‌شود. این استان نیز به عنوان یکی از مناطق مهم تولید پسته در ایران شناخته می‌شود. شهر زرندیه به عنوان مرکز اصلی تولید پسته در این استان به شهرت دست یافته است و باغات پسته اینجا نیز در فصل برداشت به فعالیت فزاینده‌ای می‌پردازند. زمان برداشت پسته در استان مرکزی نیز معمولاً تا اواخر ماه شهریور ادامه دارد.

با توجه به منابع آبی موجود و شرایط اقلیمی مناسب، محصولات پسته در این منطقه از کیفیت بالایی برخوردار هستند. برداشت پسته در اینجا با دقت و با رعایت استانداردهای لازم انجام می‌شود تا محصولات با کیفیتی به بازار عرضه شوند. در فصل برداشت، باغداران به دنبال انتخاب بهترین زمان برای برداشت محصول و تامین نیاز بازار داخلی و خارجی هستند.

برداشت محصولات در فصل برداشت پسته نیز به رونق صادرات این محصول به بازارهای جهانی کمک می‌کند. با تولید محصولات با کیفیت و استفاده از روش‌های مدرن در برداشت و فرآوری، استان مرکزی به عنوان یکی از مهم‌ترین قطب‌های تولید و صادرات پسته در ایران شناخته می‌شود.

فصل برداشت پسته در یزد

در استان یزد، برداشت پسته به عنوان یکی از فعالیت‌های اقتصادی مهم و برجسته شناخته می‌شود. شهرهای یزد، مهریز و بافق به عنوان مراکز اصلی تولید پسته در این استان شناخته می‌شوند و باغات پسته در این مناطق به وفور و به کیفیت بالا مشهود هستند. این استان به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب و خاک حاصلخیز، از جمله مناطق مهم تولید پسته در ایران محسوب می‌شود. برداشت پسته در استان یزد معمولاً از اواسط ماه شهریور آغاز شده و تا اواخر ماه مهر ادامه می‌یابد. در این زمان، باغداران با دقت و با رعایت استانداردهای لازم، محصولات خود را برداشت می‌کنند. این فعالیت اقتصادی، علاوه بر تامین نیازهای داخلی، به توسعه صادرات غیرنفتی و تقویت اقتصاد منطقه و کشور کمک می‌کند.

عملیات چیدن محصول در فصل برداشت پسته

برداشت پسته یک فرآیند حساس است که نیازمند دقت و مراقبت ویژه است. برای برداشت پسته، ابتدا باید مطمئن شوید که میوه‌ها کاملاً رسیده و فصل برداشت پسته از راه رسیده است. پسته‌های رسیده باید از رنگ سبز به رنگ قرمز-زردی تغییر کرده باشند و قشر خارجی آنها به طور کامل از مغز جدا شده باشد. همچنین می‌توانید با لمس پسته‌ها، احساس کنید که پوسته‌ی آنها به راحتی از مغز جدا می‌شود.

پس از تشخیص فصل برداشت پسته برای برداشت آن، از پارچه‌ی بزرگی زیر درخت پسته پهن کنید تا پسته‌های سقوطی به خاک نیفتند و از خسارت جلوگیری شود. سپس با استفاده از تیرک یا پتک لاستیکی، به شاخه‌ها ضربه بزنید تا اتصال پسته به درخت شل شود و آماده برداشت گردد. در صورتی که باغ‌ها دستی باشند، کارگران برای برداشت پسته به دقت و حوصله انجام این کار را برعهده می‌گیرند و به طور دستی پسته‌ها را از درخت جدا می‌کنند.

پس از برداشت، پسته‌های به دست آمده باید به طور منظم و دقیق جمع‌آوری شده و به مراکز پردازش یا ترمینال‌های مخصوص برداشت ارسال شوند. این مراحل از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند، زیرا تأثیر زیادی بر کیفیت نهایی محصول و همچنین درآمد کشاورزان و تولیدکنندگان دارند.

نتیجه گیری

فصل برداشت پسته یکی از مراحل حیاتی در فرآیند تولید این محصول است که نیازمند دقت و مراقبت ویژه از سوی کشاورزان است. این فرآیند نه تنها تاثیر مستقیمی بر کیفیت و میزان محصول تولیدی دارد، بلکه به طور مستقیم بر درآمد و سودآوری کشاورزان و تولیدکنندگان تأثیر می‌گذارد. با توجه به اهمیت اقتصادی و فرآیندی که در برداشت پسته دخیل است، لازم است که کشاورزان از تکنیک‌ها و روش‌های به‌روز و کارآمد برای انجام این فرآیند استفاده کنند.

همچنین، اهمیت استفاده از تجهیزات و دستگاه‌های مناسب در برداشت پسته و نیز توجه به شرایط محیطی و فراهم کردن شرایط مطلوب برای انجام این عملیات نمایان است. بهبود عملکرد و کیفیت برداشت پسته نه تنها موجب افزایش بهره‌وری و سودآوری برای کشاورزان می‌شود، بلکه می‌تواند به تقویت بخش کشاورزی و افزایش توان رقابتی در بازارهای بین‌المللی نیز کمک کند. با این نگرش، توجه به بهبود فرآیندها و استفاده از روش‌های نوین در برداشت پسته از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و می‌تواند به پیشرفت صنعت پسته و ارتقای سطح کیفیت محصولات این بخش از کشاورزی کمک شایانی نماید.